Vận tốc là một đại lượng vật lý mô tả mức độ nhanh hay chậm của chuyển động. Tuy nhiên, không phải ai cũng giải thích được khái niệm vận tốc là gì? Công thức tính như thế nào? Vậy thì đừng bỏ lỡ bất kỳ nội dung thông tin nào trong bài viết dưới đây của chúng tôi.
Vận tốc là gì?
Vận tốc là đại lượng mô tả mức độ nhanh chậm và chiều của chuyển động. Vận tốc được xác định dựa trên đường đi được trong một đơn vị thời gian. Vận tốc được biểu diễn bởi vectơ, độ dài của vectơ vận tốc cho biết tốc độ nhanh hay chậm của chuyển động, chiều của vectơ hiển thị chiều của chuyển động.
Tựu chung, vận tốc là đại lượng hữu hướng, phân biệt với tốc độ- một đại lượng vô hướng đơn thuần, mô tả tính nhanh hay chậm của chuyển động. Tốc độ là độ lớn của vectơ vận tốc.
Tìm hiểu thêm: Đơn vị K/uL là gì?
Hiểu một cách ngắn gọn, khái niệm vận tốc là quãng đường vật di chuyển được trong 1 giây. Độ lớn của vận tốc cho biết mức độ nhanh, chậm của chuyển động và được tính bằng độ dài quãng đường đi được trong một đơn vị thời gian.
Công thức tính vận tốc, thời gian, quãng đường
Vận tốc trong chuyển động thẳng đều được tính bằng công thức: v= s/t
Trong đó:
- v: là vận tốc
- s: là quãng đường vật đi được
- t: thời gian đi hết quãng đường.
Từ công thức tính vận tốc, bạn có thể tính được 2 đại lượng quãng đường, thời gian.
Công thức tính quãng đường khi biết được vận tốc và thời gian: s= v*t
Công thức tính thời gian khi biết vận tốc và quãng đường: t=s/v
Đơn vị của vận tốc
- Đơn vị của vận tốc phụ thuộc vào đơn vị của độ dài và đơn vị của thời gian.
- Trong SI, quãng đường được đo bằng mét (m), thời gian đo bằng giây (s) thì đơn vị vật lý của vận tốc sẽ là m/s. Ngoài ra, tốc độ còn có những đơn vị khác như km/h. Trước khi giải quyết các bài toán về vận tốc, bạn cần phải xem các đơn vị của thời gian, quãng đường đã cùng 1 đơn vị chưa, nếu chưa hãy đổi đơn vị vận tốc trước khi thực hiện tính toán.
- Cách đổi đơn vị trong vật lý tương đối đơn giản, đó là:
- 1m/s= 3,6 km/h
- 1km/h= 0,28 m/s
- Độ lớn của vận tốc thường được đo bằng tốc kế.
Xem thêm: Đơn vị công tác là gì?
Vận tốc góc
Vận tốc góc của chuyển động quay của vật thể là đại lượng vectơ thể hiện mức độ thay đổi theo thời gian vị trí góc của vật và hướng của sự chuyển động này. Độ lớn của vận tốc góc sẽ bằng tốc độ góc và hướng của vectơ vận tốc góc, được xác định theo quy ước. Ví dụ như quy tắc bàn tay phải.
Vận tốc góc được tính bằng công thức ω=dθ/dt và vector vận tốc góc ký hiệu là ω
Vận tốc tức thời
Vận tốc thức thời mô tả sự nhanh/chậm và chiều chuyển động tại một thời điểm nào đó trên đường đi của vật. Nếu vận tốc trung bình cho ra cái nhìn tổng quát về vận tốc của vật trong khoảng thời gian xác định thì vận tốc tức thời cho bạn một cái nhìn cụ thể tại một thời điểm.
Để tính vận tốc tức thời tại một thời điểm ta xét vận tốc trung bình trong khoảng thời gian vô cùng nhỏ tính từ thời điểm đó. Khái niệm giới hạn trong tính toán giải tích là công cụ quý giá giúp bạn làm được điều nà
Phương trình toán học trên cho biết khi khoảng thời gian được xét tiến dần đến 0 thì vận tốc trung bình tiến dần đến vận tốc tức thời tại điểm t0. Giới hạn này đồng nghĩa với đạo hàm của vị trí theo thời gian. Vận tốc tức thời sẽ được định nghĩa như sau:
Trong đó:
Trên đây là những thông tin về khái niệm vận tốc là gì? Công thức tính, hy vọng sẽ giúp ích bạn. Nếu thấy bài viết này hữu ích hãy like, share để bạn bè bạn được biết và sử dụng khi cần nhé.