Đơn vị a không quá xa lạ với các bạn học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường. Tuy nhiên đơn vị a là gì trong mỗi lĩnh vực thì không phải ai cũng biết. Ở chuyên mục bài viết hôm nay, các bạn hãy cùng tìm hiểu rõ hơn khái niệm này để có kiến thức tổng quát nhất.
1. Đơn vị a là gì trong vật lý?
1.1. Đơn vị a là đơn vị gia tốc
Trong bảng công thức đại lượng môn Vật Lý thì có thể dễ dàng thấy được ký hiệu a là đại lượng gia tốc, đơn vị là m/s. Tuy nhiên cần phải phân biệt ký hiệu a vs A hoàn toàn khác nhau.
Công thức tổng quát tính gia tốc a:
Công thức tính gia tốc tổng quát dưới đây:
Trong đó:
là vận tốc tức thời tại một thời điểm t
là vận tốc tại thời điểm :
Gia tốc được xem là một đại lượng phổ biến trong vật lý, mô tả sự biến đổi vận tốc trong một thời gian. Gia tốc là đại lượng có hướng, tương tự như vận tốc và còn được gọi là một đại lượng vectơ.
>>> Tham khảo thêm: Đơn vị Yard là gì? Ứng dụng của Yard trong ngành bao bì
Gia tốc có đơn vị là độ dài chia cho bình phương thời gian, có ký hiệu là: m/s² (mét trên giây bình).
Ý nghĩa của gia tốc: Dùng để đo lường, thể hiện sự thay đổi tốc độ của vận tốc. Nhìn vào độ lớn và hướng của gia tốc thì các bạn có thể đánh giá được đối tượng đó đang thay đổi vận tốc nhanh hay chậm.
Chẳng hạn như: Khi bạn đang di chuyển trên một chiếc xe mà đột ngột phanh lại …thì đều xuất hiện gia tốc. Đại lượng này cực kỳ quan trọng và hiện nay được dùng nhiều trong vật lý, ứng dụng ở nhiều lĩnh vực khác nhau trong cuộc sống.
1.2. A là đơn vị Ampe kế
Ampe (A) còn được gọi với tên là ăm pe, đơn vị này được dùng đo cường độ dòng điện I trong hệ SI.
Đơn vị đo dòng điện A thể hiện giá trị dòng điện cố định. Nếu nó chạy trong hai dây dẫn thẳng song song dài vô hạn có tiết diện không đáng kể. Chúng đặt cách nhau 1 mét trong chân không thì sinh ra lực giữa hai dây đó bằng 2×10−7 niutơn trên một mét chiều dài.
1 Ampe tương ứng với dòng chuyển động của 6,24150948 · 1018 điện tử e (1 culông) trên giây qua 1 diện tích dây dẫn.
Nhắc đến đơn vị A, các bạn sẽ nhớ đến công thức tính cường độ dòng điện 1 chiều như sau:
I=U/R
Trong đó:
- I: là cường độ dòng điện đi qua vật dẫn điện, đo bằng ampe (A).
- U: là hiệu điện thế giữa hai đầu vật dẫn điện, đo bằng vôn (V).
- R: là điện trở của vật dẫn điện, đo bằng Ohm (Ω).
Ampe kế là một thiết bị đo chuyên dụng, dùng để đo dòng điện với dải rộng từ 100mA đến 2000A. Nhiều Ampe kế hiện nay được trang bị thêm tính năng hiện đại tương tự chiếc đồng hồ vạn năng. Chúng được dùng để đo điện trở, điện áp, tần số. Cái tên Ampe kế được bắt nguồn từ đơn vị đo cường độ dòng điện là ampe.
>>> Xem thêm: Đơn vị BMI là gì? Ý nghĩa đơn vị BMI khi đo lường thể trạng cơ thể
2. Đơn vị A là gì trong toán học?
Đơn vị A trong toán học được dùng để đo diện tích. Cụ thể như, hình vuông có diện tích bằng 100 m² (10 m × 10 m/1 dam²). Trong đó, A được định nghĩa trong các dạng cũ của hệ mét, tuy nhiên nó nằm ngoài hệ đo lường quốc tế hiện đại SI.
Đơn vị A được dùng phổ biến ở các quốc gia như Indonesia, Pháp, Bồ Đào Nha, Ba Lan, Séc, Hà Lan, Đức và Slovak trong việc đo đất đai. Trong khi các quốc gia khác thì dùng đơn vị mét vuông (m²).
Trong một số trường hợp, đơn vị A còn được phối hợp với các tiền tố SI như xenti-, deca-, hecto- … trở thành các đơn vị tương ứng xenti-a, deca-a và hecta, ví dụ “10 a 12 xenti-a” = 1.012 m².
Với miếng đất có điện tích rộng hơn sẽ sử dụng đơn vị đo thông thường là hecta (ha). Đơn vị deca-a được sử dụng tại các quốc gia thuộc đế quốc Ottoman cũ, và thường dưới tên địa phương là dunam.
A là đơn vị tiêu chuẩn dùng để đo mảnh đất nhỏ cá nhân, trái với đất nông nghiệp hay đất kỹ nghệ tại Nga hay các nước Liên Xô cũ. Tuy nhiên từ gốc nguyên thủy a chưa bao giờ được dùng ở Nga, mà trước đến nay chỉ tồn tại mỗi từ “hecta” như một đơn vị đo diện tích.
Tên gọi trong tiếng Nga tương đương a là sotka (сотка), hiểu là một phần trăm. Trong tiếng Nga coi hecta là đơn vị gốc để đo diện tích.
Tại Việt Nam, đơn vị a với những đơn vị khác như deca-a với xenti-a rất hiếm khi được sử dụng, dù hecta là đơn vị rất phổ biến.
Bài viết trên đây giải thích đơn vị a là gì? Và ứng dụng như thế nào trong Vật lý, Toán học. Đừng quên theo dõi bài viết tiếp theo để cập nhật những thông tin liên quan khác. Chúc bạn thành công!
